De nieuwe premier Dick Schoof en zijn ambtenaren moeten binnen vier weken ‘het Torentje’ verlaten in het kader van de brandveiligheid en renovatie van het Binnenhof. Zo niet, dan volgt een dwangsom van 100.000,- euro per week, tot een maximaal bedrag van 1 miljoen.
-
#1. Dit handhavingsinstrument bestaat uit twee besluiten: de last en de invorderingsbeschikking
Een last onder dwangsom bestaat uit twee besluiten en wordt voorafgegaan door een voornemen tot het nemen van het besluit. Het eerste besluit is de last onder dwangsom zelf, en het tweede is het invorderingsbesluit. In de last onder dwangsom wordt omschreven (i) om welke overtreding het gaat; (ii) welke herstelmaatregelen genomen moeten (of kunnen) worden; (iii) binnen welke termijn herstelmaatregelen genomen moeten worden; en (iv) welke dwangsom moet worden betaald als de overtreding niet wordt hersteld. Tegen dit besluit kan de (vermeende) overtreder opkomen in bezwaar en (indien nodig) in beroep. Let op: bezwaar en beroep schorsen de werking van het besluit niet. Als het nodig is om de last onder dwangsom te schorsen, dan moet daarvoor een voorlopige voorziening worden gevraagd.
Als de termijn is verstreken, komt het bestuursorgaan die de last onder dwangsom heeft opgelegd in de regel controleren of hieraan is voldaan. Als de overtreding nog niet (geheel) is hersteld, dan legt het bestuursorgaan een invorderingsbeschikking op. Ook hiertegen kan de (vermeende) overtreder in bezwaar (en indien nodig in beroep) gaan. Het is dan echter niet meer mogelijk om te betwisten dat de overtreding heeft plaatsgevonden. Dit moet gebeuren bij een bezwaar (en eventueel beroep) tegen het eerste besluit.
-
#2. De begunstigingstermijn biedt een ‘redelijke’ gelegenheid om aan de last te voldoen
Een bestuursorgaan dat een last onder dwangsom oplegt is verplicht een termijn op te nemen waarbinnen de overtreder de overtreding kan herstellen zonder dat hij dwangsommen verbeurt. Dit wordt de begunstigingstermijn genoemd. Deze termijn vangt aan op het moment dat het besluit is genomen, dus nog niet wanneer het voornemen tot het besluit is toegezonden. De begunstigingstermijn moet redelijk zijn: lang genoeg om de overtreding te herstellen, maar niet langer of korter dan dat.
-
#3. Voordat het bevoegde bestuursorgaan de dwangsom invordert, vindt controle plaats of de last is nageleefd
Zoals hiervoor toegelicht, nemen bevoegde bestuursorganen twee besluiten voordat een dwangsom daadwerkelijk moet worden betaald: (i) het besluit tot het opleggen van de last onder dwangsom; en (ii) het invorderingsbesluit. Hieraan dient een deugdelijke en controleerbare vaststelling van relevante feiten en omstandigheden ten grondslag te liggen. Voordat het bestuursorgaan de dwangsom invordert, vindt in de regel een controlemoment plaats. Er wordt dan gecontroleerd of inmiddels aan de opgelegde last is voldaan. De overtreder wordt niet altijd vooraf geïnformeerd over het tijdstip hiervan.
In het geval van premier Schoof is vooralsnog onduidelijk wat voor actie de premier gaat ondernemen. Hij kan tegen deze last onder dwangsom opkomen in bezwaar en beroep en dan ook een voorlopige voorziening vragen, of hij kan voldoen aan de opgelegde last en het Torentje verlaten.
-
Wat betekent dit voor u als belanghebbende?
- De aankondiging van een last onder dwangsom biedt de ontvanger de mogelijkheid om binnen twee weken een zienswijze naar voren te brengen: een onderbouwing waarom de last niet moet worden opgelegd.
- Als u een last onder dwangsom krijgt opgelegd en de (vermeende) overtreding wilt betwisten, dan heeft u zes weken om bezwaar te maken. Ook tegen een invorderingsbeschikking kunt u in bezwaar en beroep gaan. Bij een bezwaar of beroep tegen de invorderingsbeschikking is het niet meer mogelijk om de overtreding te betwisten.
- Het is belangrijk om te zorgen dat de overtreding voor afloop van de begunstigingstermijn is beëindigd, omdat niet altijd vooraf wordt gecommuniceerd wanneer het controlemoment plaatsvindt.
-
Contact
Bij een (aankondiging van een) last onder dwangsom is het belangrijk om op korte termijn actie te ondernemen. Heeft u hier een vraag over? Aarzel niet om contact op te nemen met ons team van bestuursrechtspecialisten. Wij helpen u graag.